Ưu Nhược Điểm Của Sợi Acrylic Là Gì?
Vải acrylic được ứng dụng rất nhiều trong đời sống, đặc biệt là lĩnh vực thời trang, may mặc. Vậy ưu nhược điểm của vải sợi acrylic là gì?
Để giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về nguồn gốc, đặc tính của loại vải này. Bài viết hôm nay sẽ tổng hợp các thông tin liên quan đến vải acrylic.
Nguồn gốc xuất xứ của sợi Acrylic
Sợi Acrylic là sợi len nhân tạo. Về cơ bản, chất liệu này có nguồn gốc từ Polypropylene – một loại nhựa polymer. Tùy từng nhà sản xuất mà công thức trộn phối sợi acrylic với các chất khác sẽ khác nhau để tạo nên thành phẩm cuối cùng.
Để tạo ra được một sợi vải, polyme đầu vào phải chứa ít nhất 85% monome acrylonitril. Trọng lượng trung bình của phân tử acrylic là 100.000 khoảng 1900 đơn vị monome.
Thông thường, chất liệu này được sản xuất bằng cách cho phản ứng một số hóa chất dầu mỏ hoặc than và một số hóa chất khác để cải thiện khả năng hấp thụ chất nhuộm, giúp vải sợi vải acrylic có màu sắc đẹp mắt, tăng thêm đặc tính cho những tấm vải thành phẩm.
Sợi Acrylic có cùng nguồn gốc với nylon và polyester khi nó đều được tạo nên từ Dupont – một tập đoàn của Mỹ. Sự ra đời của sợi acrylic năm 1940 được coi là bước phát triển của DuPont trên thị trường dệt may thế giới.
Ban đầu thì chất liệu sợi này không được sử dụng rộng rãi vì việc thay thế các sản phẩm lụa bằng nilon và cotton bằng sợi polyester mà sự tiếp cận của loại vải này với người tiêu dùng trở nên thấp. Tuy nhiên, khoảng 1 thập kỷ sau đó thì người ta mới cảm nhận được ưu điểm của sợi Acrylic và nó nhanh chóng chiếm thị phần cao trên thị trường vải vóc.
Tuy nhiên không được bao lâu thì sóng gió lại ập đến. Năm 1970, phong trào bảo vệ môi trường nổi lên chống lại việc sử dụng các loại vải tổng hợp. Có thông tin cho rằng thành phần các chất có trong sợi Acrylic có thể gây ung thư. Vì vậy, ở Hoa Kỳ, sản lượng sợi Acrylic liên tục suy giảm trong nhiều thập kỷ qua. Đồng thời, nhu cầu sử dụng mặt hàng được làm bằng loại sợi này ở Mỹ cũng ít hơn nhiều so với các nước đang phát triển. Tuy nhiên do việc mở rộng thị trường sang khu vực Châu Á và Châu Phi nên quá trình sản xuất loại vải này vẫn tiếp tục phát triển.
Trước đây, DuPont được biết đến là công ty sản xuất sợi acrylic hàng đầu thế giới. Tuy nhiên hiện nay, các nhà sản xuất tại Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia và các nước ASEAN đã vươn lên trở thành người dẫn đầu thị phần. Trong đó Trung Quốc là nước đứng đầu về sản lượng acrylic với hơn 30% trang phục toàn cầu.
Tuy Trung Quốc đứng đầu về sản lượng nhưng công ty sản xuất nổi tiếng nhất lại thuộc về thương hiệu Aksa Akrilik Kimya Sanayi AŞ, Ấn Độ.
Hiện nay, vải sợi Acrylic đã “phủ sóng” trong nhiều lĩnh vực khác nhau như thời trang, giải quyết vấn đề về trang phục cho những người có thu nhập chưa cao. Các sản phẩm được làm từ vải Acrylic như: áo len, áo khoác, đồ thể thao, khăn quàng, găng tay, giày,… đều có giá cực kỳ hợp lý. Ngoài ra, Acrylic cũng lọt vào tầm ngắm của các doanh nghiệp khi chúng được có thể được sử dụng để sản xuất chăn, thảm, khăn lau, vali…
Quy trình sản xuất sợi vải Acrylic
3 giai đoạn sản xuất sợi vải tổng hợp Acrylic bao gồm:
Giai đoạn 1: Tạo sợi Acrylic
Để sản xuất sợi Acrylic người ta sử dụng phản ứng trùng hợp gốc tự do trong nước Polypropylene để làm ra Acrylonitrile. Sau đó các gel thu được sẽ đùn qua máy để tạo thành sợi ướt và cho chúng bay hơi dung môi trong dòng khí trơ đã được làm nóng.
Giai đoạn 2: Kéo sợi Acrylic
Đem các sợi Acrylic thu được đi rửa sạch và kéo thành những sợi dài, mỏng để dệt thành phẩm. Quá trình kéo sợi dài gấp nhiều lần kích thước ban đầu giúp giảm chi phí và mang lại hiệu suất cao hơn.
Giai đoạn 3: Dệt vải Acrylic
Sau thu được các sợi acrylic, người ta có thể đem đi tiêu thụ ngay hoặc chuyển đến khu vực dệt may để có thể dệt thành những tấm vải phục vụ cho hàng may mặc hoặc bán sợi cho những người thích đan lát.
Tại nơi dệt may, người ta có thể thay đổi cấu trúc sợi acrylic bằng cách sử dụng thuốc nhuộm hoặc phủ thêm một số hóa chất. Chẳng hạn như chất kháng cháy. Tuy nhiên phương pháp này khá độc hại.
Các loại vải Acrylic hiện nay
Người ta chia ra làm 4 loại vải chính bao gồm:
Vải Acrylic
Đây là loại vải sợi nguyên chất, chứa ít nhất 85% Acrylonitrile.
Vải Modacrylic
Loại vải này là biến thể của Acrylic bao gồm: Acrylonitrile và có sử dụng thêm nhiều polymer như vinylidene clorua.
Ưu điểm nổi bật của loại vải này là độ dẻo dai, chống nhăn tốt, giữ form dáng tốt, độ bền cao hơn vải Acrylic nguyên chất, có khả năng chống mài mòn. Đặc biệt, Modacrylic có thể kháng cháy khá tốt.
Vải Nytril
Khác với Acrylic, Modacrylic, Nytril có thành phần chủ yếu là vinylidene clorua. Do khá khó nhuộm nên chất liệu này không được ứng dụng rộng rãi.
Vải Lastrile
Loại vải này được sản xuất bằng cách trộn Diene với Acrylonitrite. Ưu điểm của nó là độ đàn hồi cao nên được sử dụng phổ biến.
Ưu nhược điểm của sợi Acrylic
7 ưu điểm của sợi Acrylic:
Nhẹ nhưng ấm: Đó là lý do vì sao vải Acrylic có thể thay thế cho vải len, len lông cừu. Các sợi có sự liên kết chặt chẽ, đảm bảo độ bền và khả năng giữ ấm.
Co giãn tốt: Ưu điểm này giúp các sản phẩm được sản xuất bằng chất liệu này có khả năng phục hồi về hình dạng ban đầu, không bị nếp nhăn hay vết gấp.
Chịu nhiệt tốt: Theo các chuyên gia, loại vải này là loại vải tổng hợp có khả năng chịu nhiệt tốt nhất.
Chống lại các tác nhân môi trường gây hại: Như chống tia cực tím, tránh nắng nóng hiệu quả, ngăn chặn sâu bướm, chống lại vết bẩn cùng một số hóa chất, khó bị oxi hóa dưới ánh nắng mặt trời.
Dễ nhuộm màu: Sợi Acrylic có độ bám màu cao, rất dễ nhuộm màu vì vậy vải Acrylic có màu sắc rất đa dạng, bắt mắt.
Giá vải Acrylic rẻ: So với các loại vải tổng hợp khác thì vải Acrylic có giá rẻ, phù hợp với túi tiền của người tiêu dùng. Chính vì vậy, hiện nay loại vải này được sử dụng rất phổ biến.
Dễ làm sạch: Do vải Acrylic có khả năng chống lại các vết bẩn và khô rất nhanh nên thuận tiện cho quá trình làm sạch, giặt giũ.
6 nhược điểm của vải Acrylic:
Chưa thân thiện với môi trường: Thời gian để phân hủy vải lên đến hơn 200 năm. Bên cạnh đó, công đoạn sản xuất cũng gây ảnh hưởng đến môi trường sống: Chỉ khoảng 5% chất phản ứng được dùng để tái chế, gây tích tụ chất ô nhiễm; sau mỗi lần giặt sẽ giải phóng ra 730.000 hạt tổng hợp có kích thước gấp 5 lần so với vải pha Cotton – Polyester và 1,5 lần so với Polyester.
Dễ giãn, chảy xệ, mất form: Tuy có độ bền cao nhưng vải lại rất dễ bị bai giãn, chảy xệ. Qua một thời gian giặt và sử dụng thì vải có thể bị mất form.
Khá nóng và thô: Vải Acrylic là loại vải sợi tổng hợp nên khá là bí nóng, khó chịu, nhất là thời tiết mùa hè. Khi tiếp xúc với da không được mềm mịn như chất liệu tự nhiên.
Dễ xù lông: Sau một thời gian sử dụng và giặt giũ thì hiện tượng vải bị xù lông rất hay xảy ra gây mất thẩm mỹ.
Kỵ nước: Đặc tính kị nước khiến cho loại vải này rất dễ tích điện, gây bám bụi trong quá trình sử dụng.
Dễ cháy: Vì thành phần chủ yếu là nhựa nên loại vải này dễ bị cháy và khó dập lửa.
So sánh vải Acrylic và polyester
Acrylic và polyester là hai loại vải sợi tổng hợp được sử dụng phổ biến trên thị trường hiện nay. Sau đây hãy cùng so sánh một vài đặc tính của hai loại vải này:
Về thành phần cấu tạo và tính năng:
Hai loại vải này khá giống nhau vì đều được làm từ nhựa, đều thuộc loại vải tổng hợp, kỵ nước và dễ bám bẩn, bám dầu.
Khác nhau ở điểm là khả năng cách điện của vải Acrylic tốt hơn so với polyester nên nó có thể giữ ấm cơ thể tốt hơn, bạn sẽ cảm thấy ấm áp ngay chỉ trong vài phút. Trong khi đó, vải polyester được sử dụng linh hoạt hơn trong điều kiện thời tiết mưa nắng.
Về độ bền
Hai chất liệu này đều có khả năng chống lại sự tấn công của sâu bướm. Tuy nhiên sợi Acrylic dễ cháy và độ mài mòn khá kém hơn so với polyester. Acrylic dễ bị khô cứng, có thể ảnh hưởng tới độ bền của sản phẩm mặc dù các tính năng của chúng vẫn ổn. Vải Acrylic dễ bị co ở nhiệt độ cao nên có thể bạn sẽ không mặc vừa các bộ trang phục được làm từ loại vải này.
Sự thân thiện với môi trường
Polyester và Acrylic đều là những chất liệu gây trở ngại với môi trường vì thời gian phân hủy của Acrylic mất đến 200 năm. Polyester thì độ bền cao hơn, dễ tái chế hơn.
Ứng dụng của sợi Acrylic trong đời sống
Lĩnh vực thời trang
Loại vải này được ưa chuộng để sản xuất các mặt hàng quần áo, thời trang như len và cotton để giữ ấm cho mùa đông. Giá thành của loại vải này rẻ, phù hợp với người có thu nhập chưa cao.
Lĩnh vực phụ kiện
Vải Acrylic được ứng dụng để sản xuất phụ kiện như khăn quàng, lót giày, giày, gang tay…
Lĩnh vực khác
Bên cạnh lĩnh vực thời trang và phụ kiện thì sợi Acrylic còn được sử dụng để sản xuất chăn, áo bọc đệm, thảm trải sàn, vali, dụng cụ bảo quản gỗ, khăn lau…
Cách vệ sinh và bảo quản quần áo chất liệu vải Acrylic
- Nên giặt các món đồ làm từ vải Acrylic bằng nước ấm; Có thể dùng nước ấm và nước xả vải trong lần giặt cuối để vải mềm hơn, đặc biệt là nếu sản phẩm bị khô cứng sẽ giúp giảm bớt sự tĩnh điện.
- Nên sử dụng chế độ giặt nhẹ với máy.
- Nếu giặt bằng tay, hãy dùng lực vừa phải để vắt khô đồ vì nếu vắt mạnh có thể gây biến dạng.
- Không nên sấy khô các sản phẩm từ Acrylic. Nếu bắt buộc, hãy là ủi sản phẩm ở mức nhiệt độ vừa phải.
Trên đây là những thông tin tổng quan nhất về sợi Acrylic là gì và ưu nhược điểm của nó như thế nào. Đệm Nhật hy vọng rằng qua bài chia sẻ trên đây đã mang đến cho bạn những kiến thức hữu ích.