Giấc Ngủ Sinh Học Là Gì? Ý Nghĩa Của Giấc Ngủ Sinh Học
Hiện nay từ khóa giấc ngủ sinh học là gì được rất nhiều người tìm kiếm. Có thể thấy ngày nay con người ngày càng có ý thức hơn trong việc nâng cao chất lượng giấc ngủ để bảo vệ sức khỏe. Vậy giấc ngủ sinh học có ý nghĩa quan trọng như thế nào? Cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây.
Giấc Ngủ Sinh Học Là Gì?
Giấc ngủ sinh học chính là giấc ngủ tuân theo đồng hồ sinh học của cơ thể. Đồng hồ sinh học sẽ giúp điều chỉnh thời gian của các quá trình trong cơ thể như thời gian bài độc của gan, phổi, túi mật, ruột già…
Mỗi giai đoạn của giấc ngủ đều phục vụ một mục đích quan trọng là giữ cho não và cơ thể bạn khỏe mạnh. Trong giấc ngủ vào ban đêm, các giai đoạn của giấc ngủ yên tĩnh (NREM) xen kẽ với các giai đoạn của giấc ngủ REM (mơ). Giấc ngủ yên tĩnh rất quan trọng vì nó giúp phục hồi cơ thể, trong khi giấc ngủ REM phục hồi tâm trí và quan trọng cho cả học tập và trí nhớ.
Các nhà khoa học chia giấc ngủ sinh học làm 2 loại chính:
Giấc ngủ yên không REM
Các chuyên gia về giấc ngủ đã gọi giấc ngủ yên tĩnh hoặc không REM là “một bộ não không hoạt động trong một cơ thể có thể chuyển động”. Trong giai đoạn này, suy nghĩ và hầu hết các chức năng của cơ thể chậm lại, nhưng chuyển động vẫn có thể xảy ra và một người thường thay đổi vị trí trong khi chìm vào giai đoạn sâu hơn của giấc ngủ.
Theo nghiên cứu, quá trình chuyển đổi sang giấc ngủ yên tĩnh diễn ra nhanh chóng, bao gồm 3 giai đoạn:
Giai đoạn N1
Trong quá trình chuyển đổi từ trạng thái tỉnh táo sang giấc ngủ nhẹ, bạn dành khoảng năm phút cho giấc ngủ ở giai đoạn N1. Lúc này nhiệt độ cơ thể bắt đầu giảm, các cơ thư giãn và mắt thường di chuyển chậm từ bên này sang bên kia.
Những người trong giai đoạn ngủ N1 mất nhận thức về môi trường xung quanh, nhưng họ rất dễ thức giấc. Tuy nhiên, không phải tất cả mọi người đều trải qua giấc ngủ giai đoạn N1 theo cùng một cách. Nếu bị đánh thức, một người có thể nhớ lại mình đang buồn ngủ hoặc đã ngủ.
Tham khảo: Đi Ngủ Sớm Có Hết Mụn Không? Giải Đáp Từ Chuyên Gia
Giai đoạn N2
Giai đoạn đầu tiên của giấc ngủ thực sự kéo dài từ 10 đến 25 phút.
Lúc này đôi mắt của bạn tĩnh lặng, nhịp tim và nhịp thở chậm hơn so với khi thức. Hoạt động điện của não không đều. Các sóng lớn, chậm xen kẽ với các đợt hoạt động ngắn, não sẽ ngắt kết nối với đầu vào cảm giác bên ngoài và bắt đầu quá trình củng cố trí nhớ (liên quan đến việc tổ chức ký ức để lưu trữ lâu dài).
Giai đoạn N3 (ngủ sâu, hoặc ngủ sóng chậm)
Cuối cùng, các sóng não lớn, chậm được gọi là sóng delta trở thành một đặc điểm chính trên điện não đồ và bạn bước vào giấc ngủ sâu. Hơi thở trở nên đều đặn hơn. Huyết áp giảm và nhịp đập chậm hơn khoảng 20% đến 30% so với nhịp thức. Não kém phản ứng với các kích thích bên ngoài nên khó đánh thức người ngủ.
Giấc ngủ mơ REM
Giấc mơ xảy ra trong giấc ngủ REM (chuyển động mắt nhanh), được mô tả là “não hoạt động trong cơ thể bị tê liệt”. Bộ não của bạn chạy đua, suy nghĩ và mơ mộng, khi mắt bạn đảo đi đảo lại nhanh chóng sau đôi mi nhắm. Nhiệt độ cơ thể của bạn tăng lên. Huyết áp của bạn tăng, nhịp tim và nhịp thở của bạn tăng lên mức ban ngày. Hệ thống thần kinh giao cảm, tạo ra phản ứng chiến đấu hoặc bỏ chạy, hoạt động gấp đôi so với khi bạn thức. Bất chấp tất cả hoạt động này, cơ thể bạn hầu như không cử động, ngoại trừ những cơn co giật không liên tục; các cơ không cần thiết để thở hoặc chuyển động của mắt không hoạt động.
Giấc ngủ có ý nghĩa sinh học như thế nào?
Giấc ngủ NREM
Giấc ngủ NREM dường như là thời gian để cơ thể bạn tự làm mới và sửa chữa. Thông thường, những người trẻ tuổi dành khoảng 20% thời gian ngủ của họ cho những giấc ngủ sâu kéo dài đến nửa giờ, nhưng giấc ngủ sâu gần như không có ở hầu hết những người trên 65 tuổi.
Các nhà nghiên cứu cũng đã phát hiện ra sự gia tăng nồng độ trong máu của các chất kích hoạt hệ thống miễn dịch của bạn, làm tăng khả năng ngủ sâu giúp cơ thể tự bảo vệ chống lại nhiễm trùng.
Xem thêm: Giấc Ngủ Có Ý Nghĩa Gì Đối Với Sức Khỏe?
Giấc ngủ REM
Cũng giống như giấc ngủ sâu phục hồi cơ thể của bạn, các nhà khoa học tin rằng giấc ngủ REM giúp loại bỏ thông tin không liên quan.
Các nghiên cứu về khả năng giải một câu đố phức tạp liên quan đến các hình dạng trừu tượng của học sinh cho thấy não bộ xử lý thông tin của những học sinh có một giấc ngủ ngon sau khi xem câu đố sẽ tốt hơn nhiều so với những học sinh được yêu cầu giải câu đố ngay lập tức.
Các nghiên cứu trước đó còn cho thấy giấc ngủ REM tạo điều kiện thuận lợi cho việc học và ghi nhớ. Chẳng hạn nếu bạn bị đánh thức và không có giấc ngủ REM, thì những tác dụng của giấc ngủ REM sẽ bị biến mất.
Vậy là thông qua bài viết trên đây bạn đã hiểu hơn về giấc sinh học và ý nghĩa của giấc ngủ sinh học đối với hoạt động sống của con người. Nếu giấc ngủ hằng ngày của bạn đều tuân theo đồng hồ sinh học của cơ thể thì chắc chắn cơ thể cũng sẽ phục vụ bạn một cách tốt nhất.